Na 17 jaar huwelijk met Rubens kwam Isabella Brant te overlijden in 1626 op 39-jarige leeftijd. In één van zijn brieven schetst Rubens in enkele zinnen haar karakter.

Isabella Brant zegt:

Vind je de tekening mooi? Ik alleszins wel! Ach, ik weet dat ik niet de mooiste vrouw van Antwerpen ben maar ik heb wel een lieve man die mij nu al enkele jaren geleden uit het woonhuis naar zijn atelier riep, vroeg eventjes te gaan zitten, te glimlachen, niet te nadrukkelijk … en in enkele lijnen van potlood, krijt en houtskool stond ik op papier.

Het doet me wel te veel denken aan zijn tekening van onze overleden dochter Clara Serena (+1623); die heeft hij uit het hoofd getekend, toen ze door haar ziekte nog maar een schaduw was van het mooie meisje met de blozende wangen op dat schilderij uit 1611.

Peter Paul heeft mij al meer dan eens geschilderd, in het echt, met verf; de eerste keer toen ik 18 geworden was en wij ‘in de echt’ verbonden werden. Dat wil zeggen: we staan of beter zitten, samen op eenzelfde schilderij, met de kamperfoelie als symbool voor echtelijke liefde. We hadden vlakbij mekaar gewoond; onze families kenden mekaar al lang, want mijn vader Jan was secretaris van het stadsbestuur, zoals vader Jan Rubens zaliger ooit schepen geweest was.

Ik let op het huishouden, niet op de leerjongens, al moet ik je toch iets vertellen. De beste leerling van Peter Paul – zoals hij het zelf zegt – ik bedoel, Anthony van Dyck, heeft zijn voorbeeld gevolgd en is naar Italië afgereisd in oktober 1621. Maar eerst gaf hij me een ander portret cadeau, waarop je achter mijn zetel en het rode gordijn onze binnenplaats met de mooie poort naar de tuin kan zien.

Je ziet, we komen goed rond. Het helpt dat Peter Paul hofschilder is van onze geliefde aartshertogen maar toch in Antwerpen mag blijven wonen en werken. Enkele jaren geleden kocht hij hier, aan de Wapper, een huis en een stuk grond; op dat laatste heeft hij zijn atelier laten bouwen, naar eigen ontwerp. Hij liet mij graag de tekeningen zien die hij van de palazzi in Genua had gemaakt en dat stukje zonnige Italië kon onze noordelijke stad wel wat opvrolijken.

________________
Van Dyck zou Isabella niet meer in leven zien; zij overleed op 20 juni 1626; vanaf 1625 waarde de pest rond in Antwerpen maar of dat haar doodsoorzaak is, als “haestige ende smettelijke ziekte (vande peste)” is niet bewezen.

Peter Paul schetste in enkele zinnen – ingekleed in Latijnse filosofische beschouwingen over het lot ‑ de innerlijke schoonheid van zijn overleden echtgenote (de brief is in het Italiaans geschreven aan Pierre Dupuy, gedateerd 15 juli 1626):

“Ik heb werkelijk een uitmuntende gezellin verloren, die men met recht en rede kon, ja moest liefhebben, omdat zij geen enkele ondeugd van haar sekse bezat; zij was niet grillig of zwak, maar zo goed, zo oprecht en tijdens haar leven om haar deugden bemind en na haar dood beweend door iedereen. Een dergelijk verlies lijkt mij veel verdriet waard, en omdat het ware geneesmiddel voor alle lijden de vergetelheid, dochter van de Tijd, is, maar ik daar ongetwijfeld redding van verhopen. Maar ik vind het heel moeilijk om de smart van het verlies te scheiden van de herinnering aan de persoon die ik zo lang als ik leef moet liefhebben en eren.”

Vervolg op de Tijdlijn: 1635 – Helena Fourment en haar kinderen