Van Rubens zijn er meer dan 250 brieven bewaard, van zijn tweede echtgenote: twee, vooral zakelijke. Mogen we de gaatjes van de geschiedenis opvullen met wat we min of meer zeker weten aan de hand van dit snelle familieportret van omstreeks 1636, dat vandaag in het Louvre hangt?

Helena Fourment zegt:

Vind je de schilderij mooi? Ik alleszins wel! Ach, ik weet dat men roddelt dat ik de mooiste vrouw van Antwerpen ben maar ik heb vooral een lieve man die mij nu al zo dikwijls uit het woonhuis naar zijn atelier riep, vroeg eventjes te gaan zitten, te glimlachen, niet te nadrukkelijk … en in enkele penseeltrekken stond ik daar. Ik houd van dit familieportret, nog meer dan van al die andere waarop ik meer poseer als een antieke godin of dat met ‘Het Pelsken’.

Want hier staan we met onze twee oudste kinderen op, Clara Johanna die hier zo’n vier jaar oud is en Frans, net drie geworden.

Clara bleef liever staan maar Frans vond het wat gemakkelijker om stil te zitten. Zo kon Peter Paul zijn tijd nemen om het snoetje van Frans zo fijn te schilderen; hij kijkt ook echt naar jou, het trucje van de schilders om je in het verhaal te trekken.

Terwijl ik hem in het oog houdt en vasthoudt, zodat zijn mooie hoedje niet gaat vliegen zoals de vogeltjes.

Lang hebben we toch niet geposeerd, want Peter Paul vindt zelf dikwijls dat het moet vooruitgaan, ook als hij voor zijn en ons plezier schildert (te veel werk, zegt hij soms). Je ziet hoe snel hij hier mijn jurk, mijn rode mantel en wat blauwgrijze lucht geschilderd heeft. Je zou zeggen dat we onder een boom zitten of onder ons tuinprieel, maar toch niet echt in de schaduw.

Misschien werkt hij er nog eens verder aan, maar voor mij hoeft het echt niet. Dan heb ik liever dat hij nog eens een ander werk op zijn schildersezel zet!

Vervolg op de Tijdlijn: 1638 – Zelfportret van Rubens op leeftijd